Webinar Transformationeel leiderschap terugkijken

  • 27 februari 2017
  • Steven van Luipen

Het leiderschap van projectmanager Benny Nieswaag van Rijkswaterstaat kun je transformationeel noemen, omdat hij zijn teamleden ruimte geeft en stimuleert en adviseert in hun ontwikkeling om samen succesvol te zijn. Op 13 februari ging Benny in een Nd Webinar hierover in gesprek, aan de hand van verhalen van drie van zijn collega’s. De inleiding en reflectie kwam van organisatiepsycholoog Edu Feltmann.

Je kunt het hele webinar hieronder terugkijken, of in deze afspeellijst op ons YouTube-kanaal de interessantste fragmenten terugvinden.

Het waardige versus het nuttige

Edu Feltmann begint zijn inleiding over leiderschap met de observatie dat leiderschap steeds meer in de belangstelling staat, verwijzend naar recente artikelen over zelfsturende teams (Ben Tiggelaar, NRC) en over hoe kinderen op de kleuterschool al worden voorbereid om een leider te worden (Trouw).

Edu is argwanend over het fenomeen leiderschap. Hij denkt dat leidinggeven een aantal waarden kan wegdrukken. Het zit volgens hem in de verhouding tussen innerlijke beschaving (waardigheid) en culturele beschaving (nut). Als je ervan uitgaat dat je het nuttige wilt bereiken, ontstaat de gedachte om daarvoor iemand een speciale (leiderschaps)positie te geven. Daarbij wordt dan voorbijgaan aan zijn uitgangspunt:

‘Waar aandacht heerst zijn regels en leiders overbodig.’

Hij ziet dat de roep om leiderschap verschilt per fase van groepsontwikkeling. In het begin is de roep luider, en is een leider nodig, maar die behoefte wordt minder naarmate de groep zich ontwikkelt. En dan kan die leider zelfs in de weg staan.

De realiteit is dat er een hoop leiders zijn en daarom heeft hij een aantal noties over een goede leider op een rij gezet: dat is iemand die onder meer sensitief en behoedzaam is, met een zeker eigenwijsheid en zich altijd gelijkwaardig aan het team opstelt.

Meer lezen over Edu’s opvattingen over leiderschap en een goede leider? Download hier zijn voorbereidende document voor dit webinar.

Benny’s leidinggeven

Benny werkt aan mooie opgaven – Combiplan Nijverdal, SAA en Renovatie Bruggen – zegt hij. Volgens hem begint zijn leiderschap met het met elkaar begrijpen wat de bedoeling is van de opgave. Hij vindt het belangrijk dat iedereen het leuk vindt zijn of haar bijdrage te leveren, en dat ieder in zijn team bij kan blijven in zijn of haar ontwikkeling.

‘Ik wil graag zien wat mensen drijft en dat ook voelen.’

Benny wil eraan bijdragen dat zijn teamleden zelf de weg kunnen vinden in de snel veranderende inhoud, belangen en ontwikkelingen, en daarvoor een eigen taal ontwikkelt om de bedoeling van de opgave waar te maken. Daarbij is hij steeds minder in beeld als leidinggevende.

Collega’s aan het woord

Drie collega’s van Benny, Sabine Delrue, Chris de Jong en Leonie Koops vertellen op film over hun ervaringen met Benny’s manier van leidinggeven en gaan daarbij in op drie vragen, waarbij Benny en Edu reageren.

Hoe geeft Benny leiding?
De drie ervaren dat Benny hen veel vrijheid geeft (waarbij Edu opmerkt dat vrijheid geven niet kan), maar dat hij nog wel verantwoordelijk blijft. De collega’s vertellen dat Benny één is met het team, hen hun weg laat vinden, en de opgave – niet de inhoud – centraal stelt.

Benny vindt het belangrijk dat zijn teamleden zichzelf voelen in hun bijdrage die ze leveren aan het team. Inhoud en belangen die spelen in de opgave zijn hulpmiddelen. Het gaat niet om de woorden die je voor deze manier van werken kiest, maar wat erachter schuil gaat en wat de individuele drijfveren van de mensen zijn.

Wat doet Benny als het anders moet?
Als er iets anders moet, laat Benny het mensen zelf ontdekken. Sabine vertelt dat hij dan met een kleine groep aan de slag gaat, en die groep het antwoord laat formuleren. De sturingslijn van Benny is gericht op het meenemen van het team, en dan vooral in het investeren aan de voorkant, vertelt Chris. Leonie zegt dat zij wordt uitgedaagd vanuit de vraag ‘doe ik het goede?’ in plaats van ‘doe ik het goed?’.

Benny herkent zich in deze verhalen. Elke situatie vraagt om een andere manier van werken, waarbij hij wil dat zijn mensen ook op individueel niveau een ontwikkelstap maken.

Wat doet deze manier van leidinggeven met jou?
Vanuit de vrijheid die de drie collega’s kregen, was hun proces steeds verschillend, maar ervaarden zij het positief. Zo zegt Chris: ‘Werkendeweg merkte ik dat het mij uitdaagde om te werken aan mijn eigen zichtbaarheid, mijn creativiteit, en merkte ik dat mijn werk en persoon rustiger werden.’

Benny bevestigt dat alle drie een verschillend proces doorgemaakt hebben. Dat kost soms wel tijd. Volgens hem heeft Chris bij zichzelf een talent dat heel waardevol was voor de opgave: ‘Als je talent in mensen ziet, en ze willen het graag, dan krijg je van mij de ruimte om je dat eigen te maken op je eigen manier.’

Take-aways

Wat kijkers kunnen meenemen van dit webinar? Volgens Edu zou je kunnen evalueren in hoeverre je je gedraagt op een manier waarbij je je goed en respectabel voelt, en je niet zozeer conformeren aan wat nuttig gevonden wordt of wat de organisatie van je verwacht.

Benny denkt dat mensen te vaak in dogma’s en veronderstellingen blijven hangen, en dat zij meer vanuit de interesse voor wat mensen drijft zouden moeten werken, zodat het leuker wordt en ieder elke dag met plezier naar het werk gaat.

Elke dag jezelf kunnen zijn, in de buurt blijven je eigen drijfveren, en dat ten dienste kunnen stellen van anderen, dat vind ik het leuke deel van het werk.

Neerlands diep organiseert regelmatig Nd Webinars, op 22 april is de volgende over programmamanagement. Voorinschrijven kan alvast hier.

Reageer

Ook interessant

  • Anders samenwerken met je stakeholders in de Nd Opgave-impuls

In de Nd Opgave-impuls staat het werken aan een complexe opgave samen met het stakeholderveld centraal. Het programma helpt teams het veld in kaart te brengen, stakeholders uit te nodigen en collectief eigenaarschap te creëren rond een opgave. Vijf teams rondden het programma – tot dan nog de Nd Transitiechallenge – begin van dit jaar […]

lees meer
  • Zuidasdok OVT gespiegeld door collega’s

Station Amsterdam Zuid groeit snel en wordt naar verwachting het op een na grootste station in Amsterdam. Een gezamenlijk programma van Rijkswaterstaat, ProRail en Amsterdam richt zich op het ondergronds brengen van de A10-zuid bij de Zuidas. Het project Zuidasdok is in 2020 omgevormd tot een programma-organisatie met afzonderlijke projectonderdelen. Het eerste project, de OV […]

lees meer
  • Nieuws
  • Er was eens… Nd Teams 2024

De laven sliepen nog, Holle Bolle Gijs had zijn buik nog vol. De Efteling lag er nog stil bij toen een Arabische poortwachter op de vroege morgen de deelnemers van Nd Teams 2024 naar hun bestemming begeleidde. Sommigen konden hun bijna kinderlijke enthousiasme niet bedwingen. En terecht. Hoe vaak komt het nou voor dat je […]

lees meer