Zeetoegang IJmuiden
—

Coasters, binnenvaartschepen, zeiljachten, cruiseschepen, grote zeeschepen – op weg naar Amsterdam naar zee of vice versa, stuiten op het sluizencomplex bij IJmuiden. Daar werden in 2015 36.000 ‘schuttingen’ gesteld, waarvan 7.000 op het conto kwam van zeeschepen. Project Zeetoegang IJmuiden omvat een nieuwe zeesluis om de toenemende vervoersstroom naar deze economische motor sneller en soepeler te laten verlopen. Aan het roer projectdirecteur Jaap Zeilmaker.

De nieuwe grote zeesluis van IJmuiden wordt ingepast tussen de Noordersluis en de Middensluis. De sluis die nu gebruikt wordt, is 400 meter lang. Dat wordt netto 500 meter. Ook de breedte en de diepte nemen toe: respectievelijk van 50 naar 70 meter en van 15 naar 18 meter.

Uitdagingen

Jaap: “Jaarlijks passeert rond de 85 miljoen ton goederen de sluizen, op weg naar open zee of de haven van Amsterdam. Het bekende ‘bouwen terwijl de winkel open blijft’ vraagt op een plek als deze om bijzondere energie en inspanning. In feite ‘proppen’ we een hele grote sluis tussen de andere sluizen van het complex. De sluis past er net in. Het is werken op de vierkante millimeter en dat heeft uiteraard gevolgen voor het werk, de gebruikers van de sluis – het weg- en scheepvaartverkeer – en de omgeving.”

“Een andere uitdaging is verzilting tegengaan. We werken op de grens van zoet en zout water. De vraag is hoe we met zo’n grote sluis omgaan. Een grotere sluis betekent dat meer zeewater het land binnendringt. Het gaat om zo’n 34.000 ton extra zout en dat terwijl de behoefte aan zoet water in de regio alleen maar hoger wordt. Een deel van de oplossing ontwikkelen we zelf, voor een ander deel werken we samen met EVL.”

Planning

“In het project Zeetoegang IJmuiden werken de gemeenten Velsen en Amsterdam, het Havenbedrijf Amsterdam, provincie Noord-Holland en Rijkswaterstaat samen. Dit project wordt medegefinancierd vanuit het CEF-programma (voorheen TEN-T) van de EU. De bouwer van het project heet OpenIJ en is een combinatie van BAM en Volker Wessels. We hebben als opdrachtgever op 28 januari 2016 het aanvangscertificaat van het project getekend, zodat vanaf die datum OpenIJ met de daadwerkelijke werkzaamheden buiten kon starten. De nieuwe zeesluis moet operationeel zijn op 31 oktober 2019.”

Waarom bij Neerlands diep?

“Het netwerk geeft een kennisverbreding. In mijn ogen zijn er veel ‘droge’ projecten bij Neerlands diep. Ik zie ook zeker een overlap met eerdere projecten waarin ik werkte: A15 Ma/Va en A16/A13. Kenmerkend voor ‘natte’ projecten is dat de te bouwen constructie moet voldoen aan, in principe, tegenstrijdige topeisen. Voor het havenbedrijf en de economie is ‘geen sluis’ de beste keuze. Vanuit veilig waterbeheer is een dam de beste optie. Maar daar denken milieuorganisaties weer anders over. Het zijn deze strijdigheden die technisch-complexe raakvlakken creëren waar kennis ontstaat die het waard is om gedeeld te worden.”

Hoe gaan jullie het netwerk inzetten?

“We willen de verbinding zoeken met projecten als Afsluitdijk en Hoogwaterbeschermingsprogramma. Wat zijn hun ervaringen en hoe gaan ze om met de bestuurlijke gremia waar hun projecten mee te maken? We herkennen heel veel, maar hoe zit het bij een gemeente? In de fase waarin we nu zitten kan een werkvorm als de Spiegel interessante inzichten naar boven brengen over waar we staan als organisatie. We kijken vooral naar voren.”.