Wat is de achterliggende reden voor het gegeven dat grote infrastructuurprojecten vaak duurder worden opgeleverd dan gepland? Dat is een vraag die academici, beleidsmakers en opdrachtgevers al jaren bezig houdt. Zo ook Thomas Neijenhuis, die voor zijn afstuderen aan de opleiding Construction Management and Engineering aan de Technische Universiteit Delft een antwoord zocht op deze vraag. Vanuit de TU Delft werd hij hierin begeleid door prof. dr. ir Marcel Hertogh, dr.ir. Marian Bosch-Rekveldt en drs. Martijn Leijten. Zijn onderzoeksrapport en de Nederlandse samenvatting ervan zijn hieronder te downloaden.

Waarom weten we nog steeds niet waarom infrastructuurprojecten vaak anders verlopen?

“Eigenlijk weten met z’n allen heel veel van deze projecten. Het probleem is echter dat iedereen maar een klein deeltje weet, hooguit van de projecten waar mensen zelf aan gewerkt hebben. Om te achterhalen waarom infrastructuurprojecten duurder opgeleverd worden dan gepland, is het noodzakelijk om die projecten naast elkaar te leggen en met elkaar te vergelijken. Hiervoor moet je dus eerst alle kennis bij iedereen ophalen. Pas daarna kun je, op basis van de vergelijking, lessen trekken voor de toekomst.”

Hoe deel je alle Nederlandse infrastructuurkennis het beste met elkaar?

“Daarvoor is een databank nodig waarin je op een uniforme en objectieve manier projecten vastlegt, want projecten zijn nu moeilijk met elkaar te vergelijken. Dat concludeer ik op basis van interviews bij ProRail en Rijkswaterstaat. Overigens is zo’n databank geen heilige graal, want natuurlijk leer je niet alleen door je project te verantwoorden en daar lessen uit te halen, maar ook door ervaring op te doen en met mensen van andere projecten te praten. Wel denk ik dat een databank een hulpmiddel kan zijn om onderzoek te doen naar het verloop van projecten en daarmee toekomstige projecten beter kan laten verlopen.”

Hoe helpt een databank bij toekomstige projecten?

“Het grootste deel van de kostenoverschrijdingen is te verklaren door een klein aantal gebeurtenissen, die per project verschillen. Bijvoorbeeld een ontwerpwijziging of omdat grond sterker vervuild blijkt dan bij het ontwerp is aangenomen. Het nut van de databank is dat je leert om die gebeurtenissen minder onverwacht te laten zijn. Zodat je als project kunt anticiperen en de toekomst beter voorspelbaar wordt.”

Wie zouden jouw afstudeerrapport met meer informatie moeten lezen?

“Mensen die politiek verantwoordelijk zijn voor wat wordt gerealiseerd. Maar ook beleidsmakers en adviseurs bij ministeries. Ik hoop dat zij beginnen met het optuigen van een databank. Hierbij zou ik starten binnen een specifiek domein, zoals wegverbreding of stationsvernieuwing. Als je klein begint, is het behapbaar en creëer je snel transparantie over de grootste onzekerheden.”