De aanleg van de HSL was voor alle betrokkenen onalledaags. Het project was bijzonder door de nieuwe omgang met de markt in contractvormen en in de voorgenomen exploitatie, het gebruik van nieuwe technieken en (veiligheids-)systemen, en een unieke tunnel qua lengte en ligging.
In zo’n bijzonder project wordt veel geleerd. Veel van de lessen die bij de HSL-Zuid geleerd zijn, zijn binnen Rijkswaterstaat en ProRail betrekkelijk geruisloos opgenomen. Die lessen zijn wel waarneembaar op bijvoorbeeld het terrein van risicomanagement of bij het baselinebeheer in andere projecten. Die lessen zijn ook zichtbaar doordat oud-HSL’ers op sleutelfuncties acteren in andere grote projecten.
Natuurlijk bevat dit boekje niet alles wat geleerd is. Het meeste zit in de hoofden van de mensen die bij de HSL-Zuid projectorganisatie gewerkt hebben. Zij gebruiken dat dagelijks. Dit boekje moet vooral een aanleiding zijn voor die oud-HSL’ers om nog meer te vertellen over en de kennis gebruiken, die zij in dat project opgedaan hebben. En voor anderen een aanleiding om te vragen hoe dat toch zo gekomen is.