De laatste editie van Neerlands diepgang, op 10 maart, ging over de invloed van bestuurlijke partners op een project. Jaap Zeilmaker, projectdirecteur van Zeetoegang IJmond, was initiatiefnemer van deze bijeenkomst. Hij vertelt wat er is uitgewisseld en besproken.
Door zijn ervaring bij Zeetoegang IJmond en het project A15-Maasvlakte-Vaanbrug, heeft Jaap Zeilmaker kijk op de verschillende manieren van samenwerken van overheden in de regio Rotterdam en Amsterdam. Wat is de invloed van die bestuursculturen en hoe kan je daar als projectmanager het beste mee omgaan? Dat vormde de insteek van deze Neerlands diepgang.
Het eerste doel voor de avond was onderlinge herkenning en bewustwording van cultuurverschillen tussen regionale overheden. “In grote projecten ben je redelijk eenzaam als projectmanager. Bij de Neerlands diepgang waren deelnemers met projecten op Schiphol, in Den Haag, Utrecht, Amsterdam. Iedere bestuurlijke partner in die projecten heeft zijn eigen cultuur die vaak terug te leiden is tot de geschiedenis van een stad of regio. In Den Haag is de cultuur wat ambtelijker, in Amsterdam heerst een handelsgeest, Rotterdam heeft echt een ondernemerscultuur. Dat heeft consequenties voor het handelen van deze projectpartners en dus voor je project.”
Wat heeft de diepgang je opgeleverd?
“Strategisch plannen en beslissingen nemen is belangrijker geworden voor projectmanagers. We moeten de bestuurlijke partner mede-verantwoordelijk maken voor de voortgang van het project. Dit is ook een leerpunt voor Rijkswaterstaat. In het verleden wilden wij nog wel eens roepen: wij regelen het wel, wij trekken het wel vlot. Daarmee loop je risico dat je problemen en risico’s teveel naar je toe trekt.”
Wat waren eye-openers?
“Vanuit het project wil je vooruit en verder. Dat herkenden alle aanwezigen. Terwijl het soms strategischer is om even op je handen te gaan zitten. Dat is een hele tegennatuurlijke reactie voor een projectmanager. Daarom is helder en tijdig communiceren over de voortgang van het project heel belangrijk: ‘Nu wordt er een besluit van u verwacht en als dat niet tijdig gebeurt kan dat deze consequenties hebben.’ Tijdens de Neerlands diepgang bleek dat we het allemaal lastig vinden om onze eigen vertraging te gaan managen. De meeste projectmanagers zijn toch mannen die de mouwen willen opstropen. Dat kán ook een valkuil zijn. Je moet strategischer opereren, ook al gaat het tegen je natuur in omdat je een werk wilt maken, daar ben je immers voor besteld.”
Nog meer tips en adviezen vanuit deze Neerlands diepgang?
“Zie jezelf als speler in het spel. Je hebt een deel van de oplossing in handen maar niet de volledige oplossing. Kijk goed naar de rol van andere partners, weest duidelijk over verwachtingen en eventuele consequenties. Stem dat ook intern af, in je eigen communicatie. Je moet je achterban van te voren meenemen: zijn jullie het ermee eens als we het spel zo spelen? Dit zijn aanvullende vaardigheden voor projectmanagers. Bij het onderhandelen moet je bijvoorbeeld goed weten hoe lang de bouwtijd is en waar de kritische punten zitten in het bouwproces.”
Doorpraten met Schiphol
Met de projectmanager van Schiphol heeft Jaap een vervolgafspraak gemaakt: “Voor Schiphol is het werken met bestuurlijke partners relatief nieuw dus ik ga hen wat meer tips aan de hand doen. Tot voor kort deden zij alle verbouwingen op eigen grond maar sinds de uitbreiding hebben zij te maken met meerdere overheden, ProRail en andere besluitvormingsprocessen. Daar praten we binnenkort over verder.”