Technisch en langlopend project

Rolf deed de studie civiele techniek en Maarten heeft bedrijfskunde gestudeerd. Die achtergronden zijn belangrijk. Rolf: “We moeten een verbinding aanleggen tussen de Betuweroute en het spoor Utrecht-Den Bosch. Als je die aan elkaar knoopt moet je allerlei voorzieningen maken want je zit met hoogteverschillen. Er komt een spanningssluis en je moet een beveiligingstransitie maken en dat alles op een stuk spoor van 3 kilometer.” Maarten: “Dit is een zeer technisch en daarnaast langlopend project, dat maakt het uitdagend.” Daarvoor is inzicht in de techniek zeker nodig, erkent hij: “Tegelijkertijd moet je ook vertrouwen op de techneuten in je team. Je moet hen vragen durven stellen, ook de domme vragen.” Zo ziet Maarten projectmanagement: het gesprek blijven voeren met elkaar.

Naast het technische verhaal is de looptijd van het project de tweede grote uitdaging. De in dienststelling van het tracé staat gepland voor 2028. Maarten: “Hoe ziet de wereld er over zeven jaar uit? Welke behoeftes, welke technieken, welke systemen hebben we tegen die tijd die er nu nog niet zijn?” Rolf: “En past dat straks op ERTMS [European Rail Traffic Management System, de internationale standaard voor treinbeveiliging die wordt ingevoerd, red.], waarvan de invoering ook een lange looptijd heeft?”  Daarnaast is duurzaamheid een speerpunt en ook dat is voortdurend in ontwikkeling, vertelt Maarten. Die veranderende eisen en ontwikkelingen, bijvoorbeeld door klimaatverandering, hebben allemaal invloed op dit project.

Starten in de tweede lockdown

Het team, met 20 mensen aan boord op dit moment, werkt volgens het IPM-model. Esther Tibben is de Omgevingsmanager. De contractmanager is Doede Rollingwier. Sander Elze is de Manager Projectbeheersing. Ze werken sinds oktober 2020 samen en begonnen dus middenin de tweede Covid-19 lockdown. Dat was best lastig opstarten. Rolf: “We werkten allemaal op afstand, spraken elkaar alleen via Teams. In mei dit jaar hebben we elkaar voor het eerst fysiek gezien.” Wat Maarten bij de start vooral mistte was de inschatting van de verschillende persoonlijkheden. “Wat is iemands gebruiksaanwijzing, kan ik meteen bellen of moet ik eerst een mail sturen? Kan ik direct de inhoud in of moeten we eerst even kletsen? Daar kom je minder goed achter als iedereen vanuit huis werkt.” Voor het team was het moeilijk om een voorstelling van het project te maken, vertelt Rolf. “Maarten en ik zijn in maart nog samen naar een grote tekening van het tracé gaan kijken op kantoor in Utrecht. De anderen konden daar niet bij zijn en moesten het doen met tekeningen op het scherm.”

Aanbesteding en samenwerken

Het tracébesluit ligt er inmiddels en het budget van 150 miljoen ook. Dat betekent dat Maarten en zijn team aan de slag moeten met de aanbesteding. Er komen feitelijk drie verschillende uitvoeringscontracten. Een voor de onderbouw van de spoorbogen, en twee verschillende spoorcontracten voor de bovenbouw. Maarten: “Op dit moment zijn we vooral bezig met het opstellen van het contract voor de onderbouw en de aanbesteding van het ingenieursbureau voor het ontwerp van de bovenbouw en de systeemintegratie. Zij gaan ons ondersteunen bij de technische uitvoering tot aan oplevering.” Dat is trouwens weer een extra uitdaging merkt hij op: “Met wie ga je de komende zeven tot acht jaar samenwerken?” Voor het aanbestedingstraject heeft het projectteam gekozen voor een dialoog met de gegadigden.

Duurzaamheid

Wat verwachten de mannen van de aansluiting bij Neerlands diep? Maarten is daar helder in: “Mijn persoonlijke drive is om altijd te blijven leren. Vragen stellen, spiegelen, dat doe je bij Neerlands diep. Bovendien is het fijn om je eigen ervaring en kennis in te brengen.” Rolf sluit zich daarbij aan. “Dit is een heel groot project met een andere dynamiek dan de projecten die ik hiervoor deed. Ik vind het heel interessant om bij anderen te kijken waar zij tegenaan lopen, hoe zij het doen. Bijvoorbeeld met de collega’s van Rijkswaterstaat. Een van hun projecten, A2 Deil-Vught, raakt zelfs aan een stuk van ons werkgebied. Zij zitten waarschijnlijk met dezelfde stakeholders om tafel als wij.”

Wat wil Zuidwestboog Meteren brengen naar het netwerk? Rolf denkt dat zijn project onder meer op het thema duurzaamheid veel kennis zal opdoen. “Duurzaamheidskeuzes hebben al een plek gekregen in de planfase en er zijn verschillende kansen voor de realisatie.” Dat is ook een reden waarom Maarten enthousiast is over dit project: “Duurzaamheid gaat me aan het hart en ik vind het heerlijk om enthousiasme op te wekken en kansen op te zoeken. Die drie dingen komen samen in het thema duurzaamheid.” In vorige projecten deed hij onder meer een pilot emissieloos bouwen en hij kan zich voorstellen dat deze kennis zich de komende jaren veel meer gaat ontwikkelen. “Daar kunnen we in ons project gebruik van maken.”

Persoonlijke drijfveren

Zo hebben we meteen de persoonlijke drijfveren te pakken. Voor Maarten is dat werken vanuit enthousiasme en vernieuwing, met als belangrijke drijvende kracht de duurzaamheidskansen. Voor Rolf is dat naast de technische uitdagingen ook het werken met veel verschillende stakeholders: “We gaan toch een enorme inbreuk doen op de omgeving.” De Raad van State moet nog een onherroepelijk oordeel vellen over het Tracébesluit.  Tot die tijd moet het project zoveel mogelijk blijven doorwerken aan de voorbereiding.  Rolf: “Wij houden vast aan onze planning en de concrete einddatum in 2028. Alleen zo houd je de dynamiek in je project.”

Een lerende club zijn

“De grootste prioriteit voor nu is om een eigen project neer te zetten,” aldus Maarten die dat al meteen een interessant vraagstuk vindt. “Hoe begin je, hoe bouw je, hoe richt je de onderlinge samenwerking in?” Bij een sessie met programmamanagers Jaap Verhoeven en Maarten Kraneveld van Neerlands diep sprak het team vooral over raakvlakmanagement en systeemintegratie. “Hoe richten we dit project in, dat was onze meest urgente vraag,” vertelt Maarten.  “En hoe benut je de expertise in de markt en in je team? Dat doe je door vragen te stellen.” Daarom sluiten ze vroeg aan bij het netwerk.

In zijn vorige project, HOV in ’t Gooi, had Maarten ook al vroeg een sessie bij Neerlands diep georganiseerd: “Dat doet iets met je team. Je bent ambitieus met elkaar. We willen een lerende club zijn en uiteindelijk ook graag ervaring en kennis brengen. Dat doen we door in gesprek te zijn met elkaar, nieuwsgierig te zijn en zo nieuwe inzichten te creëren. ProRail en de hele publieke bouw- en infrasector hebben het nodig om van elkaar te leren. Wij doen projecten omdat het werk altijd iets unieks heeft en dat brengt altijd uitdagingen. Het is geen routinewerk dus heb je elkaar nodig om van te leren.”

Over het project

Om de groeiende stroom reizigers in Nederland te kunnen vervoeren moeten op drukke spoortrajecten meer treinen kunnen rijden. Het landelijk Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) zorgt daarvoor, met elke tien minuten een reizigerstrein en voldoende ruimte voor het groeiende goederenvervoer. Met project Zuidwestboog Meteren wordt de Betuweroute beter benut en maakt ProRail meer ruimte voor goederenvervoer. Dankzij deze nieuwe verbinding ontstaat een robuuster, flexibeler en betrouwbaarder spoornet. De spooraanpassingen zijn omvangrijk dus de bouw duurt minimaal 5 jaar. Om tijdens de bouwperiode de hinder voor de omgeving zo veel mogelijk te beperken wordt onder meer een tijdelijke op- en afrit naar de A15 gemaakt.

Fotografie: Jorrit ’t Hoen