Future changers klaar voor VUCA-world: Deelnemers Brug 10 ontvangen certificaat

  • 23 mei 2017
  • Noel Houben

Het Centraal Museum in Utrecht vormt op donderdag 11 mei het decor voor een bijzonder jubileum. Op een stralende voorjaarsdag ontvangen de deelnemers aan het tiende Brugprogramma van Neerlands diep hun certificaat. Persoonlijke ontwikkeling, meer bewustwording, maar ook meer grip op de omgeving: deze termen typeren de groei die zij hebben doorgemaakt. Het thema van de feestelijke bijeenkomst – future changers – blijkt dan ook goed gekozen.

Deelnemers brugprogramma 10. Foto: Jorrit ’t Hoen

Dit gaat zeker ook op voor Tom van Tilborg van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, een van de organisatoren van de bijeenkomst. “Het Brugprogramma was een heel leerzaam traject, waarin ik veel heb geleerd over mezelf, over hoe ik in mijn werk sta en over wat me drijft. Ik ben echt veranderd in het afgelopen anderhalf jaar. In het verleden vroeg ik me vaak af: ‘Hoe zou een ander dit aanpakken?’ Inmiddels heb ik meer vertrouwen in mezelf en zoek ik mijn eigen weg.”

Future changers slaat voor Van Tilborg vooral op de andere manier waarop projecten worden aangepakt. “Rijk en regio staan gelijkwaardig in een project. Het is niet meer het Rijk dat ergens een weg of een spoorlijn aanlegt en de regio daarin mee moet. Samen nemen Rijk en regio een heel gebied onder handen, waarbij ook onderwerpen als duurzaamheid steeds belangrijker worden. Dat vereist een andere manier van optreden van projectmanagers dan in het verleden het geval was. Ze moeten meer dan ooit kunnen verbinden en integraal denken.”

Deelnemers onderweg naar het Centraal Museum

Motivatiesnoepjes

Een goede voorbereiding, vertrouwen, verwachtingen wekken en vervolgens toezeggingen ook nakomen: het zijn volgens deelnemer Lilette Willems van het Waterschap Hollandse Delta essentiële voorwaarden als je verandering wilt bewerkstelligen. Aan de hand van een herkenbare anekdote maakt ze tijdens haar openingswoord helder wat ze hiermee bedoelt. Een goede voorbereiding betekent bijvoorbeeld dat je voldoende motivatiesnoepjes meeneemt als je met je kinderen een lange bergwandeling wilt maken. En toezeggingen nakomen betekent dat er ook echt tijd moet zijn om te zwemmen na het wandelen als je dat belooft.

Het zijn tips die directeur Maarten Reinking van Neerlands diep ter harte neemt. Hij schetst de 17 deelnemers aan het Brugprogramma dat zij werkzaam zijn in een VUCA-world: een wereld die Volatile (snel veranderend), Uncertain (onzeker), Complex (complex) en Ambiguous (vaag/tweeslachtig) is. “Je hebt niet meer één, maar meerdere opdrachtgevers. De hele wereld kijkt mee. Als projectmanager ben je onderdeel van deze verandering en moet je hierin mee. Met het Brugprogramma hebben jullie een mooi stukje bagage meegekregen om succesvol te werken in die snel veranderende wereld. Zet die bagage in voor jezelf, voor je team, voor je omgeving en voor je organisatie.”

Maarten Reinking spreekt de deelnemers toe

Grotere vrieskist

President-directeur Pier Eringa van ProRail is in zijn veelzijdige loopbaan voortdurend op zoek naar verbetering en verandering. Hij neemt zijn gehoor mee in zijn ervaringen bij de regiopolitie Flevoland, de gemeente Nijmegen, het Dordtse Albert Schweitzer Ziekenhuis en ProRail. Zijn tip aan de deelnemers: “Kijk goed wie ergens van is. Als niemand zijn vingers opsteekt, heb je een probleem, als meerdere mensen dat doen eveneens. Daarom moet je er altijd voor zorgen dat er één hoofdbehandelaar is.” Hij spoort de kersvers geslaagden aan om zich te blijven ontwikkelen. “Zorg dat je zo goed wordt, dat je een grotere vrieskist nodig hebt. Daar kun je dan alle taarten in bewaren die je bezorgd krijgt.”

Pier Eringa deelt zijn ervaringen met de deelnemers

Voor programmamanager Frans van Wegen beperkt de ontwikkeling die hij heeft doorgemaakt zich niet tot zijn werkzaamheden bij ProRail. “De balans tussen werk en privé was zoekgeraakt bij mij”, vertelt hij tijdens een van de pauzemomenten van de dag. “Daarom ga ik nu een paar keer per jaar tussen mijn werkzaamheden door op pad als reisleider. Dat is niet alleen ontspannend voor mij, de ervaringen die ik opdoe tijdens deze reizen zet ik ook in voor mijn werk bij ProRail. Op mijn werk heb ik vaak maanden de tijd om een keuze te maken. Als er iets gebeurt terwijl ik een groep door de bergen begeleid, moet ik meteen handelen. Vertrouwen op mijn gevoel en er dan voor gaan: dat probeer ik ook bij ProRail meer te doen.”

Wereldbeeld

Het Brugprogramma heeft ook op een meer directe manier invloed gehad op het werk van de programmamanager. “Door het intensieve traject heb ik projectmanagers van andere organisaties goed leren kennen. Nu zijn bijvoorbeeld Rijkswaterstaat en ProRail heel verschillend, maar toch lopen we tegen vergelijkbare zaken aan in ons werk. We zitten soms zelfs bij dezelfde wethouder aan tafel. Dit maakt dat je veel kunt leren van elkaars aanpak en ervaringen. Doordat je zo intensief met elkaar omgaat, wordt je heel open naar elkaar. Je durft de ander dan ook te confronteren met de valkuilen waarmee hij of zij te maken heeft. Ik werk bijvoorbeeld vanuit een bepaald wereldbeeld en heb de neiging dit ook aan anderen op te leggen. Ik besef nu beter dat er meerdere werelden bestaan. Ik ben beter in staat om op basis van feiten het gesprek met de ander aan te gaan, in plaats van op basis van opvattingen.”

Wat Van Wegen tot een future changer maakt? “De deelnemers aan het Brugprogramma zijn de toekomst op het gebied van het projectmanagement. De komende jaren zullen wij nog mooiere en grotere projecten gaan doen. Daar kunnen we dan het netwerk en de bagage bij inzetten die we hebben opgedaan tijdens het Brugprogramma. We hebben tijdens het programma van projectdirecteuren en HID’en gehoord wat ze beter en anders hadden willen doen. Daar kunnen wij van leren.”

Nijntje

De deelnemers aan het Brugprogramma, hun managers en assessoren laten zich deze middag inspireren door vernieuwers in de kunst. In twee groepen krijgen ze een rondleiding in het Centraal Museum. Daar bewonderen ze het werk van Utrechtse surrealisten als Joop Moesman en Willem van Leusden en van Gerrit Rietveld en kunstbeweging De Stijl. Maar ook een bezoek aan het atelier van Dick Bruna, schepper van Nijntje, staat op het programma. Want vernieuwing kan ook (ogenschijnlijk) eenvoudig zijn.

Rondleiding door het Centraal Museum

Tijdens de workshop ‘Veranderen begint bij jezelf’ schetsen deelnemers aan hand van een voorwerp welke ontwikkeling ze hebben doorgemaakt. Projectmanager Krijn Drijvers van Rijkswaterstaat heeft een prent bij zich van Don Quichot die tegen windmolens vecht. “Ik heb geleerd dat ik niet alle gevechten hoef aan te gaan en ze zeker niet allemaal hoef te winnen. Ik wil vooral veel leren.” Persoonlijk is ook de certificaatuitreiking zelf. Programmamanagers Luc Boekesteijn en Pim Verheijen van Neerlands diep hebben voor alle deelnemers een woordje paraat. De aanwezigen maken zo kennis met een toekomstige projectdirecteur, de ideale Brugger en een heuse pontifex (bruggenbouwer).

Deelnemers tijdens de workshop

Vluchtheuvel

De term future changers is zeker van toepassing op Boekesteijn en Verheijen. Samen hebben zij het gros van de Brugprogramma’s begeleid en daarmee vele deelnemers op een andere koers gebracht. Maar de Brugprogramma’s hebben henzelf ook veranderd. Na de afsluitende fotoshoot met de geslaagden in de tuin van het Centraal Museum blikken zij terug. “We zijn losser geworden”, vertelt Boekesteijn. “Bij de eerste Brugprogramma’s zaten de modules vol met allerlei vooraf voorgekookte onderdelen. Maar de deelnemers vroegen om meer ruimte. Ze vonden het programma te vol.” “De deelnemers maken steeds meer zelf het programma”, vult Verheijen aan. “Onze rol is daardoor meer faciliterend geworden. De deelnemers vinden de interactie met elkaar het belangrijkste en ruimen daar meer ruimte voor in dan in het verleden het geval was. Ze stappen nu ook met meer verwachtingen en beter voorbereid in het Brugprogramma. Ze hebben al van collega’s gehoord wat het Brugprogramma voor hen kan betekenen en wat er van hen wordt verwacht.”

Programmamanagers Luc Boekesteijn en Pim Verheijen

Boekesteijn: “Ik vond de beeldspraak van deelneemster Lilette Willems mooi. Zij noemde Brugprogramma een vluchtheuvel. Hier kun je even vluchten uit de hectiek van alledag, krijg je de gelegenheid om de diepte in te gaan met elkaar, heb je gesprekken met een assessor en je leidinggevende…” “Tegenwoordig is het voortdurend act-act-act”, observeert Verheijen, terwijl de afsluitende borrel op de achtergrond losbarst. “De behoefte aan reflectie neemt daardoor toe.” “Als Brugprogramma bieden we die vluchtheuvel”, stelt Boekesteijn. “Alleen dat al geeft ons bestaansrecht.”

 

Reageer

Ook interessant

  • Anders samenwerken met je stakeholders in de Nd Opgave-impuls

In de Nd Opgave-impuls staat het werken aan een complexe opgave samen met het stakeholderveld centraal. Het programma helpt teams het veld in kaart te brengen, stakeholders uit te nodigen en collectief eigenaarschap te creëren rond een opgave. Vijf teams rondden het programma – tot dan nog de Nd Transitiechallenge – begin van dit jaar […]

lees meer
  • Zuidasdok OVT gespiegeld door collega’s

Station Amsterdam Zuid groeit snel en wordt naar verwachting het op een na grootste station in Amsterdam. Een gezamenlijk programma van Rijkswaterstaat, ProRail en Amsterdam richt zich op het ondergronds brengen van de A10-zuid bij de Zuidas. Het project Zuidasdok is in 2020 omgevormd tot een programma-organisatie met afzonderlijke projectonderdelen. Het eerste project, de OV […]

lees meer
  • Nieuws
  • Er was eens… Nd Teams 2024

De laven sliepen nog, Holle Bolle Gijs had zijn buik nog vol. De Efteling lag er nog stil bij toen een Arabische poortwachter op de vroege morgen de deelnemers van Nd Teams 2024 naar hun bestemming begeleidde. Sommigen konden hun bijna kinderlijke enthousiasme niet bedwingen. En terecht. Hoe vaak komt het nou voor dat je […]

lees meer