De kracht van een lerend netwerk

Neerlands diep is een netwerk van zeven grote publieke opdrachtgevers, die van elkaar willen leren, om zo nog beter te worden. Je kwetsbaar opstellen, erkennen dat je wat te leren hebt, is volgens Ellen niet altijd gebruikelijk in dit vakgebied. “Ik vind het sterk dat deze partners zelf verantwoordelijkheid hiervoor nemen. Daardoor ontstaat er een uniek platform waarin hun actuele praktijkervaring wordt benut in professionele leer- en ontwikkelactiviteiten. In de kennismakingsronde die ik nu aan het maken ben, proef ik veel betrokkenheid bij de partners en deelnemers. Neerlands diep is meer dan een cursusfabriek waarin individuele projectmanagers hun persoonlijke leiderschapsvaardigheden ontwikkelen; het is een netwerk waarbinnen ook de betrokken organisaties zich ontwikkelen. Dat lukt alleen door open te staan voor elkaar, elkaar te kennen en mogelijkheden te bieden voor reflectie: dat is de consensus.”

Transities in het werkveld

“Met de grote maatschappelijke opgaven staan overheidsprojectmanagers en projecten in de bouw en infrastructuur én hun moederorganisaties in Nederland voor dilemma’s. Neem bijvoorbeeld het streven naar duurzaamheid en circulariteit. De bouw is een behoorlijk vervuilende sector, er moet dus nog veel gebeuren op dit gebied. Een andere uitdaging is dat we moeten opereren in een steeds schaarser wordende ruimte. Zelfs zo’n op het oog lege vlakte als de Noordzee is al overvol met scheepvaart, gas- en oliewinning, visserij, windparken, enzovoorts. De groei van het ene heeft onmiddellijk impact op de beschikbare ruimte voor het andere – dat geeft vaak frictie. De maatschappij kijkt bovendien op een andere manier naar de overheid en haar projecten dan in het verleden. Co-creatie en participatie wordt steeds belangrijker, zeker als straks de Omgevingswet van kracht is. Tegelijkertijd slikken mensen de informatie van de overheid niet langer voor zoete koek. Mede met behulp van sociale media gaan zij op zoek naar hun eigen waarheid. Dat zie je bijvoorbeeld rondom Corona, maar ook onze projecten hebben hiermee te maken. Daarnaast zal de rol van technologie almaar groeien. Sensor-gestuurd onderhoud, zelfrijdende auto’s, schepen die zelf openingstijden van bruggen beïnvloeden: het zijn maar enkele mogelijke ontwikkelingen. Dit alles vraagt om publieke opdrachtgevers die wendbaar zijn en veerkracht tonen. Vroeger kon je binnen een project in een min of meer rechte lijn van A naar B werken. Nu is A nog wel bekend, maar wordt B in toenemende mate onzeker. Hoe kom je in een dergelijke context tot een goed projectresultaat? Neerlands diep helpt partnerorganisaties bij het omgaan met deze nieuwe werkelijkheid.”

Omgaan met het onbekende

Over omgaan met de nieuwe werkelijkheid gesproken: wat betekent de Coronacrisis voor Neerlands diep? “Ook bij Neerlands diep heeft deze crisis alles op zijn kop gezet. Onze activiteiten zijn bijna allemaal gebaseerd op elkaar ontmoeten in een veilige en vertrouwde omgeving. Als dan alleen nog maar online contact mogelijk is, is dat een flinke omschakeling. In samenspraak met onze partnerorganisaties hebben wij de switch gemaakt. Bijna alle activiteiten en programma’s hebben we in een online variant opnieuw ontworpen. Zowel de individuele ontwikkelprogramma’s als de kennisuitwisseling tussen projecten, zoals een Nd Duurzaamheidschallenge of een nieuwe Nd Participatiespiegel. Gelukkig kunnen er inmiddels op beperkte schaal ook weer fysieke bijeenkomsten plaatsvinden, volledig georganiseerd volgens de landelijke richtlijnen en in samenspraak met de deelnemers en partners. Daarnaast hebben we nieuwe activiteiten ontwikkeld die aansluiten op deze bijzondere tijd, zoals de online Nd Sociëteit. Het is mooi om te zien hoe enthousiast onze deelnemers zijn over de kwaliteit en creativiteit van onze online programma’s en activiteiten. Ze vinden het heel fijn dat vrijwel alles online door kan gaan, daar hebben ze behoefte aan.

En dat is ook logisch: als ik wat meer uitzoom, is de Coronacrisis voor projecten een test in het omgaan met het onbekende. Planningen liggen overhoop, de politieke druk neemt toe, bedrijven komen in zwaar weer. Conflicten liggen op de loer. De neiging bestaat om te vervallen in oude patronen, zoals ‘gewoon’ harder gaan werken. Dan is de reflectieve vluchtheuvel die Neerlands diep biedt erg belangrijk. Je kunt bij ons met je Nd-collega’s en met andere deelnemers even afstand nemen van en reflecteren op de hectische werkelijkheid. Dit helpt om valkuilen te voorkomen. Je leert met elkaar en van elkaar, ook van de dingen die foutgaan. Bij deze academie kun je elkaars expertise volop benutten.”