Stijn Lechner, programmamanager: “Ik ben het eerste voorportaal voor de ambtelijke opdrachtgever en aanspreekpunt voor bestuurlijke vragen.” Donald over Stijn: “Bovendien is hij degene die de samenhang in het programma aanwakkert en vergroot.” – Foto: Jorrit ’t Hoen

Ademende plannen

Vanwege die dynamiek in de hoofdstad moeten programmamanagers en projectmanagers “ademende plannen” maken, aldus Stijn. “De procedures die wij doorlopen met onze plannen, duren lang. Tegen de tijd dat een plan af is, is de stad én het bestuur alweer veranderd. Daarom moet je plannen maken die je kunt aanpassen.” Nieuw aan de Oranje Loper is dat het programma 9 bruggen in één samenhangende aanpak vernieuwt. Het is nog niet eerder gedaan. “Maar hoe doe je dat zonder dat de stad op slot gaat? Dat is een grote opgave waardoor ik dit programma met name als een bruggenprogramma ben gaan zien. Het gaat een leerervaring worden voor de stad. Leren kost tijd, we halen palen uit de grond en laten die onderzoeken en werken met voortschrijdende kennis. De eerste brug doe je zo, de tweede brug weer net anders.”

Programmatische aanpak

Tussen deze aanpak én de bestuurlijke wens om zo snel mogelijk bruggen te vernieuwen zit een spanningsveld, geeft Stijn aan. “Niet alleen plannen moeten ademen, maar projecten ook. Je wilt het principe van ‘afspraak is afspraak’ huldigen en tegelijkertijd wendbaar zijn. Dat is niet alleen een vereiste voor het programma als geheel, maar ook voor de mensen die hier werken.” Daarom staat hij zo achter de programmatische aanpak van de Oranje Loper. Daarin is de wendbaarheid en het voortschrijdend inzicht als het ware ingebouwd. “Binnen een programma kun je makkelijker kennis uitwisselen, je weet elkaar te vinden. Omdat de projecten in verschillende fases verkeren kun je goed vooruitkijken. Daarnaast heb je schaalvoordelen waardoor je meer slagkracht krijgt.”

Donald Nutbey, projectleider: “Ik werk sinds 2016 bij de Gemeente Amsterdam. Daarvoor deed ik projectmanagement in de scheepsbouw en werkte ik in de scheepvaart.” Stijn over Donald: “Veel mensen vinden het gesprek met de bestuurlijke omgeving lastig maar Donald heeft daar een goed gevoel voor.” – Foto: Jorrit ’t Hoen

Bijna een gevoelsmatige inschatting

Het verbouwen van “een stuk maaiveld middenin de stad,” dat beschouwt Donald als zijn grootste uitdaging. “Iedereen vindt iets van de Nieuwezijds Voorburgwal. Welk materiaal ga je gebruiken, hoeveel ruimte komt er voor auto’s, fietsers? Je kan dit soort vragen haast niet technisch benaderen, het wordt bijna een gevoelsmatige inschatting. De uitdaging ligt in goed ontwerp waarmee je resultaat boekt in een hele drukke stad met heel veel verschillende belangen.” Stijn knikt instemmend. “Hoe houden we voortgang in een complexe omgeving met bestuurders, omwonenden maar ook directe collega’s in andere projecten. Zit je elkaar niet in de weg?”

Uitwisseling van talent

Donald maakte via Nd Teamleren kennis met Neerlands diep. Stijn kent het netwerk al sinds 2011, toen het nog KING (Kennis in het groot) & Rijksprojectacademie was: “Een kijkje van buiten naar binnen is heel nuttig in dit werk. Ik ben destijds aangesloten met project IJsei, de vernieuwing van de IJ-zijde achter Amsterdam Centraal. In 2013 volgde ik Nd Kern.” Stijn is assessor bij Nd Brug en neemt deel aan Neerlands Diepgang. Hij gebruikt het netwerk om kennis op te doen en te netwerken. “Het sparren, het organiseren van tegenspraak, de reflectie op contractvormen vind ik heel waardevol aan Neerlands diep. Ook het spiegelen met andere teams, kennisuitwisseling en de uitwisseling van talent met andere organisaties.” Een voorbeeld van die waarde van het netwerk: Toen ze een raad van advies oprichtten voor de vernieuwing van 9 historische bruggen binnen het programma, vroeg hij onder meer Benny Nieswaag van Rijkswaterstaat om hierin plaats te nemen. Ze kennen elkaar van de Groep Anders Samenwerken met de markt (Nd GAS) en van Neerlands diepgang.

Over het programma
De gemeente Amsterdam vernieuwt de straten en bruggen op de ‘as’ die loopt vanaf de Raadhuisstraat achter het Paleis op de Dam, tot aan het Mercatorplein. De Oranje Loper heet het programma waaronder vier projecten vallen. Eén vernieuwt 9 bruggen, het tweede vernieuwt het traject Jan Evertsenstraat-De Clercqstraat, het derde project pakt de Nieuwezijds Voorburgwal aan en het vierde vernieuwt het traject Raadhuisstraat-Rozengracht. De Oranje Loper creëert meer ruimte voor voetgangers, fietsers, groen én tram. Voor auto’s wordt minder plek ingeruimd. Daarmee verbetert de verkeersveiligheid en de openbare ruimte. De 9 vaste bruggen van zo’n 100 jaar oud, worden vervangen omdat zij niet zijn gebouwd op de zware belasting door tram- en vrachtverkeer. Dit wordt gedaan zonder het historische karakter van de bruggen te veranderen.  Vanuit de gemeente zijn op dit moment ongeveer 30 mensen werkzaam voor het programma.

Toewijding en focus

Het Amsterdamse team leert graag van andere projecten, bijvoorbeeld hoe zij omgaan met tegenslagen. Donald: “Wij zijn best optimistisch, maar als er tegenslag is, hoe ga je daar dan mee om?” En tegenslagen zullen er zijn, verwacht Stijn. “Vaak gaat het daarbij niet over techniek maar meer om houding en gedrag. Hoe zorg je ervoor dat mensen fouten kunnen maken en hiervan leren? Ik zeg vaak tegen mijn mensen: ‘Als het zwaar wordt moet je niet weglopen en wij sturen je ook niet weg.’” Als programmamanager vindt hij het minder belangrijk dat iemand nog niet alles kan. Willen is belangrijker in dit werk. “Je moet iets willen leren, daar de tijd voor nemen en erbij blijven. En je moet op je bek durven gaan, want daar leer je van.”

Zwembandjes

Die filosofie, realiseert Stijn zich ook, staat soms op gespannen voet met het resultaat dat de opdrachtgever verlangt. Het geheim zit ‘m in toewijding, vult Donald aan. “Toewijding en focus, dat zijn twee voorwaarden voor het slagen in dit werk,” aldus Stijn. Daarom moet de hoofdfocus van zijn medewerkers bij het programma liggen. “Er zijn hier voldoende uitdagingen en uiteindelijk wordt bijna iedereen daar ook blij van. Ik gooi mensen graag in het diepe, maar geef ze ook zwembandjes.” Donald: “Je krijgt hier zeker kansen en je leert ontzettend veel.”

Foto: Jorrit ’t Hoen

Nd Zomergast
Op donderdag 29 augustus a.s. is weer hét zomerevent en de aftrap van het academische jaar van Neerlands diep, Nd Zomergast. Dit jaar is rijksbouwmeester Floris Alkemade onze zomergast. Als mede-initiatiefnemer van Panorama Nederland deelt hij zijn visie op hoe we in de ruimtelijke inrichting van Nederland zouden moeten omgaan met actuele maatschappelijke opgaven. Ook de projectmanager speelt daarbij een rol, zo is zijn opvatting. Hierover gaat hij in gesprek met o.a. Stijn Lechner en Marten Klein (directielid ingenieursbureau Gemeente Amsterdam). De bijeenkomst is in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Wil je hier bij zijn? Meld je dan hieraan.

Leuker kunnen we het niet maken

Eigenlijk heeft de Oranje Loper een dubbele ambitie. Enerzijds de verbouwing van een belangrijke en drukke verkeersader in de hoofdstad, en anderzijds een beleidsmatige ambitie om een bruggenprogramma op te zetten dat handvatten geeft voor een vervolg. Stijn: “De knowhow verzamelen over hoe je meerdere bruggen zo goed mogelijk aanpakt, terwijl je vaart maakt. Met zo min mogelijk hinder. Wij gaan de stad ontstellend overhoophalen. Wat dat betreft kunnen we de slogan van de Belastingdienst wel overnemen: ‘Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker.’ We ontkomen daarbij niet aan keuzes die pijn gaan doen.”

Autoluwe stad

Een van die keuzes is minder ruimte voor de auto. Ook duidelijk onderdeel van het beleid van het nieuwe stadsbestuur en wethouder Sharon Dijksma. Donald: “Het College kiest voor een leefbare stad ten koste van de auto, met minder parkeerplekken, meer eenrichtingsverkeer en autoluwe plekken.” Met smaak vertelt hij over een bijeenkomst met ondernemers uit de binnenstad, die lieten zien dat het draagvlak voor een autoluwe stad groter is dan hij had verwacht. “Op koopzondag met de auto naar de binnenstad? Das war einmal,” zei een van de winkeliers. Die zat.