Nd Teams 2020 De Gedoe Parade: “Denk positief en geniet!”

  • 11 februari 2020
  • Noel Houben

Het ongeldig verklaren van het Programma Aanpak Stikstof (PAS), moeizame samenwerking met aannemers, schaarste op de arbeidsmarkt, kritische stakeholders: gedoe is core business voor projectteams in de bouw en infrastructuur. Tijdens Nd Teams 2020 wordt deelnemers van de 24 teams niet alleen de nodige heisa voorgeschoteld, maar krijgen ze vooral ook handreikingen om hier mee om te gaan.

Wie op donderdag 30 januari binnenstapt in het Delftse Lijm & Cultuur, kan het onmogelijk ontgaan dat hij of zij is terechtgekomen in een heuse ‘Gedoe Parade’. Voor de ogen van de deelnemers aan Nd Teams 2020 buigen wetenschappers zich over een dode vleermuis. Zij doen talloze proefjes om vast te stellen of er sprake is van een stikstofcrisis. “Misschien moeten we het pand voorzichtig gaan ontruimen”, klinkt het dreigend. Het team dat binnen de gemeente Rotterdam verantwoordelijk is voor de aanpak van blauwalg ziet het geamuseerd aan. Zij staan in hun dagelijks werk regelmatig voor hete vuren. “Wij hebben vooral te maken met tegenstrijdige belangen”, aldus de teamleden. “Er is begrip voor het tegengaan van blauwalg in de Kralingse Plas om de waterkwaliteit te bevorderen en gezondheidsproblemen tegen te gaan. Tegelijkertijd zijn mensen bang dat ze vanwege de maatregelen straks niet meer mogen vissen, zeilen of hun hond uitlaten.”

Achter het Rotterdamse team vertoont een illusionist zijn kunsten. In een handomdraai laat hij de telefoon van een deelnemer verdwijnen, om deze even later weer te laten opduiken. Net als gedoe loopt ook deze truc (meestal) goed af. Het openingslied van Maarten Kraneveld van Neerlands diep biedt eveneens relativering. De uitsmijter: gedoe in een project is vaak niet meer dan een act, waarin de acteurs een Louis d’Or verdienen en veel respect. Uit een inventarisatie van dagvoorzitters Janine van Oosten en Steven van Luipen blijkt dat meer aanwezigen energie krijgen van gedoe dan er moe van worden. Al moet er op een gegeven moment natuurlijk wel een oplossing komen voor al die toestanden, stelt een projectmanager.

Onder de oppervlakte

De deelnemende teams kunnen op deze herfstachtige dag proeven van een gevarieerd buffet aan activiteiten. Er zijn interactieve en inhoudelijke workshops, fysieke en mentale trainingen, inspirerende lezingen en nog veel meer. Nd Teams is een uitgelezen kans voor projectteams die zichzelf en hun collega’s beter willen leren kennen.

Dit gebeurt bij uitstek tijdens een twee uur durende relatiespiegel. In de eerste sessie reflecteren teams van ProRail en Rijkswaterstaat onder begeleiding van Hélène Kleijne en Wendy Blankert van Neerlands diep op gedoe binnen de teams zelf. Het blijkt dat ook leden van succesvolle teams situaties soms heel verschillend interpreteren; verschillen die vaak onder de oppervlakte blijven in de dagelijkse hectiek. Zo lopen binnen het ProRail-team de meningen uiteen wie er aanwezig moet zijn bij de informatieavonden. Is dit bij uitstek de taak van de omgevingsmanager, of is het een verantwoordelijkheid van het hele IPM-team? De wil om er samen uit te komen, is er overduidelijk. Al observeert het RWS-team dat deze kwestie wel eerder had kunnen worden geadresseerd en dat er in een eerder stadium knopen hadden moeten worden doorgehakt. Omgekeerd krijgen de RWS’ers voldoende stof tot nadenken mee van de ProRail-collega’s wanneer hun casus wordt behandeld.

Paradigmashift

Tussen de bedrijven door krijgen de deelnemers aan Nd Teams het nodige onverwachte gedoe voor hun kiezen. Zo zijn er luidkeelse demonstraties voor het behoud van een boom op het terrein van Lijm & Cultuur en maken boze bouwers en boeren hun opwachting. Gelukkig heeft eventmanager Milie Man van Neerlands diep gelegenheid geschapen om af en toe bij te komen van alle heisa met een snack en een verfrissing. Een workshop jongleren en het spel Twister bieden de deelnemers de kans om minder alledaagse vaardigheden tentoon te spreiden. Hoewel het gemiddelde projectteam natuurlijk wel ervaring heeft met het in de lucht houden van vele ballen.

Gerard Scheffrahn kan daarover meepraten. Hij vervulde vanaf 2008 drie sleutelrollen bij het project Noord/Zuidlijn. Door concrete interventies veroorzaakte hij verschuivingen in beelden en denkwijzen die (mede) leiden tot de succesvolle indienststelling van de lijn. Hij kan deze dag dan ook rekenen op de warme belangstelling van uiteenlopende projectteams die zelf een paradigmashift hopen te bewerkstelligen. Kenmerkend voor de aanpak van Scheffrahn is hoe hij een impasse op technisch gebied tussen project, aannemer en ontwerper wist te doorbreken. “Ik organiseerde een diner waarin iedere partij presenteerde wat ze niet wist. Een gehoor van 32 experts uit binnen- en buitenland droeg vervolgens mogelijke oplossingen aan. Daardoor konden we enorme stappen zetten. Omdat zo’n beetje iedere expert had kunnen meepraten, verstomde de kritiek op het project in de media. Bouw- en woningtoezicht van de gemeente Amsterdam was eveneens aanwezig bij het diner en sanctioneerde de aangedragen oplossingen. Ook daar verdween zo weerstand.”

Futurist Tony Bosma stort in een andere workshop in hoog tempo feiten en waarnemingen uit over zijn gehoor. De hamvraag: is technologie de aanjager van innovatie of de veroorzaker van gedoe? Voor beide valt wat te zeggen. “Het pad tot succes is om open te staan voor het andere en niet dicht te slaan door het bestaande”, drukt Bosma projectteamleden op het hart. Tegelijkertijd is waakzaamheid geboden. Bijvoorbeeld voor de wijze waarop onze gedachten kunnen worden geconditioneerd met behulp van sociale media. Een kritische, rebelse houding bij de vele nieuwe ontwikkelingen is daarom raadzaam.

Hart en ziel

Het gedoe waarmee projecten te dealen hebben, valt in het niet bij het inspirerende verhaal dat Wouter Duinisveld vertelt tijdens de teamdag. In 2006 wordt de dan 29-jarige brandweerofficier en atleet getroffen door het noodlot. Door een infectie van de hartspier balanceert de Hagenaar op het randje van de dood. Hij krijgt eerst een steunhart, dan een donorhart en volbrengt een langdurige revalidatie. Sindsdien leeft Duinisveld ‘in de verlenging’: de levensverwachting met een donorhart is gemiddeld twaalf tot vijftien jaar. Daar haalt de gedreven doorzetter alles uit. Hij trouwt, maakt een wereldreis, krijgt met echtgenote Rachel twee kinderen en gaat weer aan de slag in zijn oude stiel. En hij pakt opnieuw de ambitie op die hij had voordat zijn hartproblemen zich openbaarden: een Ironman triathlon voltooien. Deze eendagswedstrijd bestaat uit maar liefst 3,8 kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen en een marathon (42 kilometer lopen) als afsluiting.

Na een aanloop van hard trainen en enkele voorbereidende wedstrijden realiseert Duinisveld zijn droom in 2014. Hij voltooit de Ironman op het Europees Kampioenschap in Frankfurt met vlag en wimpel, ondanks dat hij vijftien kilometer voor de finish last krijgt van een lopersknie. “De volle tribunes, de lichtshows, de ontvangst door mijn familie: het is een van de mooiste momenten die ik in mijn leven heb meegemaakt.” Duinisveld heeft het gevoel dat zijn donor bij hem is wanneer hij sport. “Ik hoop dat mijn donor dan trots is op wat ik doe met behulp van zijn of haar hart.” De triathleet sluit zijn verhaal af met enkele adviezen voor de geboeid toehorende projectteams. “Denk positief en geniet!”, is de laatste en belangrijkste tip.

 

Heldere keuzes

Nd Teams zit niet alleen tjokvol met inhoud, maar laat de aanwezigen ook op andere manieren lichaam en geest trainen. Tijdens de workshop Vechtkunst door Alwin de Rijke leren de deelnemers op speelse wijze meer over zichzelf en hun teamgenoten. Bij een boksoefening staat naar voren bewegen voor iets willen zeggen, terwijl naar achter bewegen gelijk staat aan bereidheid tot luisteren. Behoedzaam tasten de projectteamleden elkaar af, stoten hoog en laag en maken afwerende bewegingen. De kunst is om heldere keuzes te maken, zodat beide boksers niet tegelijkertijd naar voren bewegen of elkaar passief aanstaren. De concentratie valt van de gezichten van de boksers af te lezen, maar ook het plezier is zicht- en hoorbaar. Vergeleken met de workshop Vechtkunst is de training van Mindfull Rijk een oase van rust. Met gesloten ogen concentreren de deelnemers zich tijdens een oefening op hun ademhaling. Door deze en andere mindfulness oefeningen regelmatig te herhalen, nemen concentratie en helderheid toe. Maar ze dragen ook bij aan creativiteit, oplossingsvermogen, samenwerken, werkgeluk en stressbestendigheid, betogen Hong-Ling Chi en Bart Hansma. Mindfulness kan daarmee prima helpen om beter om te gaan met gedoe binnen projecten.

De laatste activiteitenronde komt plotseling ten einde als het alarm luidkeels afgaat. “Geen paniek, het is een kleine brand”, melden medewerkers in veiligheidsshirts. Nadat de teams zich enigszins verdwaasd hebben verzameld in de grote zaal van het complex, stelt Steven van Luipen hen gerust: loos alarm. De adrenaline daalt en de lachspieren worden getraind wanneer acteur en trainer André Besseling de bijeenkomst afsluit met een gedicht. Al improviserend verwerkt hij daarin de lessen en inzichten die de deelnemers aan de teamdag hebben opgedaan. Het resulteert in dichtregels als “Laat één ding nu belangrijk zijn, je moet kiezen tussen het rode en het groene brein”, “Die brug, tunnel, dat fietspad moet af, krijg je prompt gekut met PFAS” en “Laat het eens los, laat het gebeuren, binnen mijn team ontstaan de mooiste kleuren”.

Deal with it

Tijdens de afsluitende borrel praten deelnemers na over hun ervaringen bij met collega’s van andere teams. Het team Wolfheze van ProRail kijkt terug op een geslaagde dag. “De sketches tussendoor zorgden voor veel dynamiek en de prachtige locatie maakt het af. Complimenten voor de organisatie, al heeft het vast enig gedoe gekost om tot dit resultaat te komen.” Het team neemt niet alleen een mooie ervaring mee van de dag, maar ook inhoudelijke inzichten. Neem de workshop over gamechangers voor minder gedoe over polarisaties, verzorgd door Marianne Scheeper en Guus Pieters. “Dat jij en degene die tegenover je staat vaak worden gedreven door dezelfde achterliggende behoefte, was wel een eyeopener.”

Met een hapje, drankje en goed gezelschap komen de deelnemende teams deze dag toch nog los van de heisa. Morgen kunnen ze weer voortborduren op de uitsmijter van Besseling: “Gedoe is er toch; deal with it.”

Foto impressie De Gedoe Parade

Hieronder vind je een weergave van de foto’s die gemaakt zijn tijdens Nd Teams 2020 door fotograaf Jorrit ’t Hoen.

Reageer

Ook interessant

  • Een digitale revolutie

Een digitale revolutie. We zitten er middenin. Ook in de publieke bouw- en infraprojecten. Ervan weglopen? Dat kan. Toekijken en aanschouwen? Kan ook nog. Maar voor hoe lang nog? Het nu beetpakken, omarmen en uitdragen van technologische ontwikkelingen, is de optie waar de deelnemers van Nd Digitaal Leiderschap voor kozen. Want, het meebewegen in een […]

lees meer
  • Anders samenwerken met je stakeholders in de Nd Opgave-impuls

In de Nd Opgave-impuls staat het werken aan een complexe opgave samen met het stakeholderveld centraal. Het programma helpt teams het veld in kaart te brengen, stakeholders uit te nodigen en collectief eigenaarschap te creëren rond een opgave. Vijf teams rondden het programma – tot dan nog de Nd Transitiechallenge – begin van dit jaar […]

lees meer
  • Zuidasdok OVT gespiegeld door collega’s

Station Amsterdam Zuid groeit snel en wordt naar verwachting het op een na grootste station in Amsterdam. Een gezamenlijk programma van Rijkswaterstaat, ProRail en Amsterdam richt zich op het ondergronds brengen van de A10-zuid bij de Zuidas. Het project Zuidasdok is in 2020 omgevormd tot een programma-organisatie met afzonderlijke projectonderdelen. Het eerste project, de OV […]

lees meer