Eelco Negen – Rijkswaterstaat

De laatste 10 jaar zijn er tijdens het realisatietraject van de Rijkswaterstaat tunnels diverse problemen opgetreden waardoor de tunnels niet op tijd werden opgesteld en soms met onvoldoende kwaliteit werden opengesteld waarbij de tunnel na openstelling weer vaak dicht moest. Sinds de A73 tunnels (2005-2009) zie je een verschuiving van de aard van de problemen. Bij de eerdere tunnels (Beneluxtunnel, Thomassentunnel) waren er vooral civiel technische problemen. Hierna zag je de problemen verschuiven naar het ontwerp en de uitvoering van de Tunnel Technische Installaties (TTI) inclusief de bijbehorende software voor onder andere de bediening en de besturing. De tunnelprojecten van o.a. de A73 en de A2 (Leidsche Rijntunnel) zijn uitgebreid geëvalueerd en dit heeft geleid tot diverse rapporten met verbetermaatregelen. Naar aanleiding daarvan is in 2010 door de Landelijke Tunnelregisseur van Rijkwaterstaat “de aanpak van de tunnelproblematiek” opgesteld. Daarnaast is er een Parlementaironderzoek geweest naar een zevental ICT projecten bij de overheid. De A73-tunnels maakten onderdeel uit van dit onderzoek. In oktober 2014 heeft de voorzitter van het onderzoek Ton Elias de resultaten met aanbevelingen gepresenteerd.

Mijn verbazing

Toen ik gebeld werd door mijn Opdrachtgever met de vraag: Hoe het ging met mij en bij het project A4 Burgerveen-Leiden en hoe ik in mijn tijd zat?, voelde ik al nattigheid. Al vrij snel kwam het hoge woord er uit, ze hadden mij nodig bij het tunnelproject Combiplan Nijverdal, een combitunnel voor het wegverkeer van de N35 en het treinverkeer. Nadat het gesprek was beëindigd, zat ik verdwaasd op mijn stoel. Mijn eerste gedachte was, hier heb ik helemaal geen zin in! Ik heb mijn portie “tunnel ellende” wel gehad bij de A73 en bij de A2 Leidsche Rijntunnel. Vanuit mijn jarenlange betrokkenheid bij tunnelprojecten volgde ik de tunnelprojecten wel en wist ik dat er problemen waren in Nijverdal en dat de verkeerstunnel niet op de afgesproken datum was opengesteld. De Koning was al besteld en moest op het laatste moment worden afgezegd. Eerder had ik al eens de gedachte gehad, wat ben ik blij dat ik even geen tunnelproject heb en deze beker gaat deze keer aan mij voorbij! Kort volgden de gesprekken met de opdrachtgever en de HID van GPO zich op met als resultaat dat ik een paar weken later als projectmanager in een keet in Nijverdal zat met de opdracht om de tunnel binnen een half jaar beheerst open te krijgen. Binnen no time zat ik er weer helemaal in. Testen, adviezen Veiligheidsbeambte, eindoefening, verkrijgen openstellingsvergunning, problemen met software, instabiele verbinding etc. Ik zag bijna dezelfde film, die ik ook bij de Leidsche Rijntunnel had gezien en deels ook bij de A73-Tunnels Al vrij snel kwam bij mij ook de verbazing. Sinds de problemen met de veiligheidsinstallaties bij A73- tunnels zijn we nu bijna 10 jaar verder en je ziet de zelfde soort problemen nog steeds optreden. Waarom krijgen wij dit niet opgelost? Ondanks de aangepaste tunnelwet, de nieuwe tunnelstandaard en andere verbetermaatregelen is het tot nu nog onvoldoende gelukt om het patroon te doorbreken. Wat speelt hier waardoor andere patronen niet doorbroken worden en de problemen blijven bestaan?

De onderzoeksvraag van Eelco is als volgt: Waarom blijven de problemen met Rijkswaterstaat tunnels op het gebied van Tunnel Technische Installaties (TTI) van de laatste 10 jaar (vertraging, storingen na openstelling) terugkomen en lijkt het dat er geen structurele oplossing is? Welke patronen zijn er te herkennen die er voor zorgen dat dit in stand gehouden wordt en hoe kunnen deze patronen doorbroken worden?